Heb jij vermogen en ben je benieuwd hoe het zit met de belasting die je daarover moet betalen? In dit artikel vertellen we je alles over vermogensbelasting en wat je daarover zou moeten weten. Daarnaast bespreken we ook gelijk hoe hoog de vermogensbelasting in 2023 is en welke regels er op dit moment gelden.

Wat is vermogensbelasting?

De belasting gaat ervan uit dat iedereen die vermogen heeft daar voordeel uit heeft. Zo kun je bijvoorbeeld geld verdienen door goede beleggingen. Over dat voordeel dien je belasting te betalen. Die belasting wordt ook wel vermogensbelasting genoemd. Hoewel ‘vermogensbelasting’ een gangbare term is, klopt hij niet helemaal. Je betaalt namelijk geen geld over het daadwerkelijke vermogen wat je hebt, maar over het rendement op je vermogen. Daarom is de officiële term: vermogensrendementsheffing.

Wat is vermogen?

Voor de belastingdienst is jouw vermogen de waarde van al je bezittingen min je schulden. Hierbij kijk je op 1 januari naar de waarde van je bezittingen. Heb je een fiscaal partner of minderjarige kinderen? Dan dien je hun vermogen daarbij op te tellen. Hierbij kijk je bijvoorbeeld naar:

• Beleggingen
• Het geld dat op spaar- en bankrekeningen staat
• Een eventueel tweede huis

Niet alle bezittingen hoeven te worden opgegeven als vermogen. Zo telt de waarde van je eigen woning en de inboedel daarvan bijvoorbeeld niet mee. Ook zaken als je pensioen, groene beleggingen en bijvoorbeeld de waarde van je auto hoeven niet te worden opgegeven als vermogen.

Bezittingen – schulden

Als je de waarde van je bezittingen hebt berekend, dan ga je daar de schulden die je hebt van aftrekken. Ook eventuele schulden van minderjarige kinderen en je fiscaal partner trek je af. De enige schuld die je niet mag aftrekken is de hypotheekschuld van je eigen woning. 

Je mag niet zomaar al je schulden aftrekken. Hiervoor geldt namelijk een drempelwaarde. Pas als je schulden €3.400 of hoger zijn, mag je ze van je bezittingen aftrekken. De drempelwaarde voor mensen met een fiscaal partner ligt hoger, namelijk op €6.800.

Voorbeeld:

Stel je hebt 50.000 euro aan spaargeld en beleggingen.
De schuld die je hebt, heeft een waarde van €6.500. Je hebt geen fiscaal partner, dus het drempelbedrag is €3.400. €6.500 – €3.400 = €3.100.
Nu neem je je vermogen (50.000 euro) en daar trek je jouw schulden van af. Dus: €50.000 – €3.100 = €46.900. 

Hoeveel vermogen mag je hebben zonder daar belasting over te betalen?

Iedereen moet diens vermogen aangeven tijdens de jaarlijkse belastingaangifte. Dit doe je in box 3. Het prettige is dat niet al het vermogen in box 3 belast wordt. Er is namelijk altijd een gedeelte dat vrij is van heffing. Dit wordt ook wel het heffingsvrij vermogen of belastingvrij vermogen genoemd. In 2023 is het heffingsvrije vermogen €57.000 zonder fiscaal partner en €114.000 met fiscaal partner. Over dat gedeelte van je vermogen hoef je dus géén belasting te betalen.

Hoe werkt vermogensbelasting?

De Belastingdienst ging er jarenlang van uit dat iedereen met meer vermogen dan het heffingsvrij vermogen een deel van dat geld spaart en de rest belegt. Daarbij veronderstelden ze dat hoe meer vermogen je hebt, hoe meer je zult beleggen. Of dat ook echt zo is, was voor de berekening niet belangrijk. De Belastingdienst hield namelijk geen rekening met het werkelijke rendement dat je had over je spaargeld en beleggingen, maar maakte gebruik van een fictief rendement. Over dat fictieve rendement betaalde je vervolgens belasting.

Nieuwe rekenmethode

Omdat spaarders met een vermogen boven het heffingsvrije vermogen werden benadeeld door de manier waarop de Belastingdienst eerder werkte, wordt er sinds 2022 gekeken naar de werkelijke verdeling tussen sparen en beleggen. Hierbij wordt je vermogen opgedeeld in 3 groepen:

• Spaargeld
• Overige bezittingen
• Schulden

De Belastingdienst werkt nu met een fictief rendement, dat verschilt per groep. In februari 2023 zijn de definitieve cijfers met betrekking tot het fictieve rendement over belastingjaar 2022 bekendgemaakt. Deze zijn als volgt:

• Spaargeld: -0,01%
• Overige bezittingen: 5,53%
• Schulden na drempel: 2,28%

Door de nieuwe methode die gebruikt wordt, is de manier waarop je je totale vermogen berekent veranderd. Je vermenigvuldigt namelijk eerst de waarde per groep met het daarbij behorende percentage. De resultaten tel je bij elkaar op. Daar trek je vervolgens de uitkomst in de groep ‘schulden’ van af. Daarna deel je het totale rendement door het totale vermogen, waaruit een rentepercentage komt.

Van je totale vermogen (bezittingen – schulden na drempel) haal je de vrijstelling af. Dit bedrag wordt de ‘grondslag sparen en beleggen’ genoemd. Vervolgens vermenigvuldig je dat bedrag met het berekende rentepercentage. Over het bedrag dat uit die som komt, betaal je vermogensbelasting.

Vanaf 2026 zal er gekeken worden naar het werkelijke rendement dat je hebt behaald met je vermogen en zal er geen gebruik meer worden gemaakt van fictieve percentages.

Hoeveel vermogensbelasting betaal ik in 2023?

Het belastingpercentage voor grotere vermogens is in 2023 met 1% omhooggegaan en bedraagt nu 32%. Dit percentage zal de komende jaren stijgen tot 34% in 2025. Dit percentage aan belasting moet je betalen over het vermogen dat boven het heffingsvrije vermogen uitkomt.

Hoeveel box 3 belasting 2023?

Hierboven heb je precies kunnen lezen hoe je jouw totale vermogen kunt berekenen. Over je box 3-inkomen betaal je in 2023 32% belasting.

Hoeveel spaargeld mag je belastingvrij hebben 2023?

Elk jaar mag je een bepaalde hoeveelheid spaargeld (vermogen) hebben waarover je geen belasting hoeft te betalen. In 2023 is dit €57.000 voor mensen zonder fiscaal partner en €114.000 voor mensen met fiscaal partner.

Vermogensrendementsheffing 2023

Over het totale vermogen dat je bezit, dien je belasting te betalen. Voorheen werd ervan uitgegaan dat iedereen met meer vermogen een deel spaart en een deel investeert. Daarbij werd gebruikgemaakt van fictief rendement, waarover je belasting moest betalen. De regels hiervoor veranderen de komende jaren flink, waardoor vooral spaarders minder benadeeld zullen worden. In dit artikel heb je precies kunnen lezen wat vermogensbelasting is en hoe het werkt. Ook weet je nu wat het heffingsvrije vermogen is en hoeveel vermogensbelasting je in 2023 moet betalen.

Veelgestelde vragen