Wanneer je een kwantitatief onderzoek wilt doen om representatieve data te verzamelen over een bepaalde groep mensen, bijvoorbeeld klanten, dan maak je meestal gebruik van een steekproef. Maar hoe weet je nou hoeveel respondenten je nodig hebt voor jouw steekproef? Wil je weten hoe je de steekproefgrootte kunt berekenen, welke informatie je daarvoor nodig hebt en wanneer een steekproef representatief is? In dit artikel lees je er alles over.

Offerte voor marktonderzoek

Wil jij een marktonderzoek laten uitvoeren? Zoek je een professioneel en ervaren marktonderzoekbureau? Vraag gratis een offerte aan.

Wat is een steekproef?

Een steekproef wordt gebruikt in een kwantitatief onderzoek om data te verzamelen over een deel van de populatie (bijvoorbeeld jouw doelgroep), zonder dat je daarvoor de gehele populatie hoeft te onderzoeken. Door middel van een steekproef selecteer je namelijk een groep mensen die jouw doelgroep representeert, waarna je die groep gaat ondervragen. Op die manier verzamel je informatie die een representatief beeld van de werkelijkheid geeft.

Selecte of aselecte steekproef

Als we het hebben over steekproeven kan er onderscheid worden gemaakt tussen selecte en aselecte steekproeven. Bij een aselecte steekproef wordt de groep die onderzocht gaat worden willekeurig gekozen. Hierdoor heeft iedereen dus een even grote kans om geselecteerd te worden. Bij een selecte steekproef geldt dit niet. Hierbij wordt er namelijk gekeken naar welke groep interessant is voor het onderzoek. 

Hoe bereken je de steekproefomvang?

Om te bepalen hoe groot de steekproef moet zijn, dien je de steekproefgrootte te berekenen. Wil je de steekproefomvang berekenen voor jouw onderzoek? Dan kun je dit doen door drie vragen te beantwoorden.

1. Wat is de omvang van de populatie?

De omvang van de populatie is het totale aantal mensen in de groep die je wilt onderzoeken. Wanneer je bijvoorbeeld een aselecte steekproef neemt van mensen in Nederland, dan is de populatieomvang ongeveer 17 miljoen.

2. Hoe groot mag de foutmarge zijn? 

De foutmarge laat zien in hoeverre de resultaten uit het onderzoek gelijk zijn aan de mening van de gehele populatie. Met andere woorden: het bepaalt de nauwkeurigheid van het onderzoek. Hoe lager de foutmarge moet zijn, hoe groter de steekproef. De foutmarge berekenen kun je doen door gebruik te maken van een foutmargecalculator.

3. Hoe hoog moet het betrouwbaarheidsniveau zijn?

Het betrouwbaarheidsniveau laat zien hoe zeker je kunt zijn van de foutmarge. Dit percentage laat zien hoeveel procent van de populatie een antwoord zou kiezen dat binnen de foutmarge ligt. Hoe hoger het betrouwbaarheidsniveau moet zijn, hoe groter de steekproef.

Steekproef berekenen kwantitatief onderzoek

De steekproef berekenen voor jouw onderzoek is zeer belangrijk. Alleen zo weet je namelijk hoeveel respondenten je precies nodig hebt. De handigste manier om dit te doen is door gebruik te maken van een steekproefcalculator. Een steekproefcalculator helpt je de betrouwbaarheid van een enquête te berekenen en te bepalen hoe hoog de foutmarge is. Met een respondentencalculator kun je precies berekenen hoeveel respondenten jij nodig hebt voor een representatieve steekproef.

Wanneer is een steekproef representatief?

Om te bepalen wanneer een steekproef representatief is, stel je de volgende vier vragen:

• Is het aantal respondenten in de steekproef voldoende?
• Is de response hoog genoeg?
• Komt de groep deelnemers qua kenmerken/eigenschappen overeen met de totale populatie?
• Zijn er systematische verschillen tussen degenen die wel en niet hebben deelgenomen aan het onderzoek?

Representatieve steekproef berekenen 

Voor het berekenen van een steekproef kun je gebruikmaken van handige calculators die online te vinden zijn, maar je kunt er ook voor kiezen om gebruik te maken van een formule waarmee je de steekproef kunt berekenen. Bij het toepassen van de formule is het belangrijk dat je de uitkomsten naar boven afrondt.

Welke variabelen zijn nodig?

Voor het uitschrijven van de formule zijn een aantal variabelen nodig. Middels deze variabelen kun je de steekproefgrootte berekenen. Deze variabelen heb je nodig:

N – de populatieomvang

z – de z-score

p – de kans dat iemand een bepaald antwoord geeft

q – de kans dat iemand een bepaald antwoord niet geeft

F – de foutenmarge

De formule voor een eindige steekproef is: Berekening eindige steekproef

Steekproefgrootte voorbeeld

Stel dat je een enquête wilt versturen aan de medewerkers binnen jouw bedrijf, waarmee je gaat onderzoeken of ze een werkweek van vier dagen zouden willen. In totaal werken er 1000 medewerkers binnen het bedrijf. Stel nou dat je een foutmarge van ongeveer 5% wilt, dan heb je minimaal 285 mensen nodig die jouw enquête gaan invullen. 

Stel dat 80% van de medewerkers heeft geantwoord dat zij graag een werkweek van vier dagen willen. Dan kun je ervan uitgaan dat als je alle 1000 werknemers de enquête had laten invullen, dat tussen de 75% en 85% van de werknemers graag een werkweek van vier dagen zouden willen.

Steekproefcalculator enquête

Hoewel je met de eerder genoemde formule kunt berekenen hoe groot de steekproefgrootte moet zijn voor een representatieve steekproef, maak je het jezelf een stuk makkelijker als je gebruikmaakt van een of meer van de handige steekproefcalculators die online te vinden zijn. Met deze calculators kun je heel gemakkelijk berekenen hoe groot de steekproefgrootte moet zijn en hoe hoog de foutmarge is. Ook kun je online gemakkelijk de z-score opzoeken aan de hand van het betrouwbaarheidsniveau.

Steekproefgrootte laten berekenen

Een goed onderzoek uitvoeren, kost een hoop tijd. Niet alleen dien je de steekproefgrootte te berekenen, maar je zult vervolgens ook vragen moeten opstellen en antwoordmogelijkheden moeten bedenken. Daarna moet je het onderzoek uitzetten en ervoor zien te zorgen dat er voldoende respondenten aan het onderzoek mee willen doen. Als laatste dien je alle resultaten te analyseren, voordat je data hebt waar je daadwerkelijk iets mee kunt.

Aan het einde van de rit kost het uitvoeren van welk onderzoek dan ook een hoop tijd (en geld). In plaats van die tijd zelf aan het onderzoek te besteden, kun je ook een onderzoeksbureau inschakelen die dit voor jou doet. Onderzoeksbureaus hebben ervaring en weten precies wat er nodig is om jouw onderzoek succesvol uit te voeren. Hierdoor weet je zeker dat de resultaten uit het onderzoek ook daadwerkelijk bruikbaar zijn. Wil je weten wat een onderzoeksbureau voor jou kan doen? Vraag dan gratis een vrijblijvende offerte aan.